TESBİH ÇİÇEĞİ
SENECIO ROWLEYANUS
Tespih çiçeğim ölüyor, nasıl kurtarırım?
Önce problemler neler olabilir, onlara bakalım.
- Saksısı gereğinden büyük olabilir.
- Bitkinin kökü gereğinden derine dikilmiş olabilir.
- Az sulanıyor olabilir.
- Fazla sulanıyor olabilir.
- Yanlış toprak kullanılıyor olabilir.
- Fazla güneşte kalmış olabilir.
- Yeterince ışık almıyor olabilir.
- Böcek/haşere istilasına maruz kalmış olabilir.
- Fazla nemli ortamda olabilir.
- Gübre ağır gelmiş olabilir.
1. Saksısı gereğinden büyük olabilir.
Diktiğimiz saksı olması gerkenden büyükse, toprağı iyice sulayabilmek için aslında gereğinden fazla sulamak zorunda kalmış olabiliriz, o zaman da kökler çürüyor. Tespih diğer sukulentlere benzemiyor, kökleri çok narin, bu da köklerinin çok kolay çürümesine yol açıyor.
2. Bitkinin kökü gereğinden derine dikilmiş olabilir.
Tespih çiçeğinin kökleri çok uzun değil, o yüzden de çok derin toprağa ihtiyaç duymaz. Toprak olması gerekenden fazlaysa toprak uzun süre ıslak kalır, yine köklerin çürüme ihtimali yüksek olur. Tespih çiçeğinin kökünü 3 cm kadar derine dikmek lazım, daha fazla değil, yoksa bitki hava almaz ve bu da çürümeye veya mantara yol açabilir.
3. Az sulanıyor olabilir.
Bezelye yapraklar büzüşmüş ve kurumuşsa ya da hafiften kahverengileşmeye başlamışsa demek ki az sulanıyor. Az sulamak çok sulamaktan iyidir. Çok emin değilseniz az sulamaktan yana kullanın seçeneğinizi emin olana kadar. Tabii bu arada bitkiyi de dinleyin. Mesela ayda bir suladığınızda yapraklar büzüşüyorsa 2 haftada bir sulamayı deneyip durum değerlendirmesi yapın. Aklınızda olsun, bebek tespih çiçeği yaşlısına göre daha fazla suya ihtiyaç duyar. Bebek sonuçta 🙂
4. Fazla sulanıyor olabilir.
Tespih çiçeğinin kökleri diğer sukulentlere göre epey ince, o yüzden de saplarında çok fazla su tutamaz, suyu bezelye taneciği gibi olan yapraklarında depolarlar, o yüzden de çok sulandıklarında bu bezelyecikler lapa gibi yumuşak bir görüntü oluşturur, artık suyu kaldıramayacak duruma geldiğinde de patlar ve büzüşürler. Eğer bitkinizi iyi sulandığından eminseniz ve hala büzüşme varsa, o zaman fazla sulamadan kaynaklı demektir. Böyle durumlarda sulamayı kesin ve toprağın kurumasını bekleyin. Sonra normal düzene geçebilirsiniz.
Normal düzende bitkiyi iyice sulayın, tepelerini değil de diplerini sulamaya çalışın, yapraklar/topçuklar ıslanmasın. Mesela yazın sıcak bir iklimdeyseniz haftada bir veya çok çok sıcaksa belki biraz daha sık sulayabilirsiniz. Havalar soğumaya başladığında bu 10 gün veya 2 haftaya çıkabilir. Kışın dış mekandaysa bitkiniz ve yağmur yağıyorsa sulamasanız bile olur, ama yağmur yoksa 2 haftada bir sulanabilir. Ne zaman sulayacağımı hala anlayamıyorum diyorsanız, yuvarlak yapraklarının büzüşmesini bekleyin, bu su istiyorum demektir, o zaman iyice sulayıp, suyunu delikten iyice akıttıktan sonra içiniz rahat edebilir.
Yaprakların sararması da fazla sulandığına ve köklerin zarar gördüğüne işaret eder. Kökler zarar görmüşse bitki topraktan ihtiyacı olan besini alamaz ve yapraklar fotosentez yapamamaya başlar, o yüzden de yapraklar canlı yeşil rengini hafiften kaybetmeye başlar. Eğer bitkinin tamamı sararmadıysa hala umut var demektir; toprak iyice kuruyana kadar sulamayı bırakabilirsiniz.
Fazla sulama konusunda henüz eliniz alışmadıysa nem tutan plastik saksı yerine toprak saksı kullanın. Tabii ki delikli terracotta sakslılar.
5. Yanlış toprak kullanılıyor olabilir.
Tespih çiçeğine iyi drenaj lazım, toprak nemli kalırsa kökler narin olduğu için kolayca çürüyebilir. Eğer toprak iyi hava almıyorsa, bitkide çalılaşma görürsünüz, bu durumda toprağı hafifletmek gerektiğini anlayabiliriz. Bir yerden toprak satın aldığınızda elinizle şöyle bir tartttığınızda toprak ağırsa bu toprağın tespih çiçeğine uygun olmadığını hemen anlayabilirsiniz. PLOT Sukulent Toprağı bu bitki için ideal büyüme ortamı sağlar.
6. Fazla güneşte kalmış olabilir.
Tespih çiçeği iyi ışık sever ama direkt güneş ışığı değil.
7. Yeterince ışık almıyor olabilir.
Direkt güneş ışığı sevmez ama tabii ki iyi ışık sever. Tespih çiçeğiniz içerdeyse mutlaka iyi ışık alan ve biraz esintinin olduğu bir yerde, camın-balkon kapısının yanında olmalıdır. Bitkinizin içerde can çekiştiğini düşünüyorsanız ışığı bir kontrol edin, yeterince ışık almıyor olabilir. Az ışık + çok su bu bitkinin sonunu hazırlamak demek.
8. Böcek/haşere istilasına maruz kalmış olabilir.
Afidler ve unlu bitler taze bitkileri pek sever. Tespih çiçeği de bundan payına düşeni almış olabilir. Bu böceklerin varlığının en büyük işareti bitkinin etrafında birden fark edeceğiniz karıncalar. Karıncalar bu böceklerin yedikçe ürettiği şekerli maddeyi pek sever, o yüzden bitkinin etrafına doluşurlar ve tabii besin kaynaklarını kaybetmemek için de onları korumak için sonuna kadar savaşırlar. Afid veya unlu bit gördüğünüzde panik olmayın ama geç kalmayın. PLOT Yaprak Temizleyici ile 3-4 günde bir yaprak üstlerine, altlarına ve toprağa fısfıs yapın. Artık unlu bit veya afid görmeseniz bile fısfıslamaya en az 1 ay boyunca devam edin.
9. Bulunduğu ortam fazla nemli olabilir.
Tespih çiçeği nemi pek sevmez. Çok nemli ortam toprağın kurumasını geciktirir, bu da köklerin çürümesine yol açabilir.
10. Besin ağır gelmiş olabilir.
Tespih çiçeğinin midesi küçüktür, aşırı besine gerek yok 🙂 Mesela başka bitkinize çok iyi gelen bir gübre tespih çiçeğine ağır gelebilir ve köklerini yakabilir. Kimyasal gübrelerdeki tuz fazlası tesbih çiçeğini olumusz etkiler. Organik İçerikli PLOT Sukulent Besini veya PLOT Solucan Gübresi tesbih çiçeği için ideal besindir.
Tespih çiçeği nasıl kurtulur?
Yukarıdaki problemlerden birini yaşadığınızı düşünüyorsanız bitki daha da kötü hasar görmeden hemen tersine düzeltme yoluna gidin.
Peki bitkiniz kökten ölmeye başlamışsa? O zaman da hala kurtarma şansınız var.
Önce ölmüş, kararmış, küflenmiş ne varsa budayın. Kurtardığınız parçaları bir kenara ayırın, diğer sukulentler gibi tekrar dikmeden önce kurutmanız gerekmez. Emin olmak için belki birkaç saat beklemek yeterli olacaktır. Tespih çiçeğinde köklenme sadece dipte değil, saplarda da olur. O yüzden neresi kök, nereden dikmem lazım diye endişe etmeye gerek yok, toprağa nereden değerse oradan kök verecektir zaten. Dikeceğiniz kısmı yapraklarından arındırıp direkt toprağa dikin. Bolca köklensin istiyorsanız dikmeden direkt toprağın üstüne de yatırabilirsiniz, o kendi yolunu bulup birden fazla yerden toprağa kök salacaktır, ama tabii dalların sarkması bu durumda biraz daha uzun sürecektir, seçim sizin.